หลายอย่างในชีวิตแสดงความละเอียดของจิตพวกเราได้ การทำบุญและฝึกตนไม่ได้อยู่แค่การเข้าวัดฟังธรรมหรือแสดงภาพเป็นคนดีถือศีล หัวเกรียน ผมเรียบ นุ่งขาวเท่านั้น ธรรมะอยู่ในทุกที่ สำหรับคนที่อยากพัฒนาตัวเองให้พ้นทุกข์ต้องไม่ละเลยคุณธรรมพื้นฐานรอบตัว ความกตัญญูรู้คุณ เป็นคุณธรรมข้อแรกที่จำเป็นต้องมีทุกคน ถึงจะพัฒนาเป็นคุณธรรมข้ออื่นได้ สิ่งที่เราปลูกฝังมักสอนให้กตัญญูแค่พ่อแม่ ครู หรือคนที่ให้อะไรเราเป็นชิ้นเป็นอันเท่านั้น 

เราต้องนับหนึ่งก่อนถึงจะไปถึงร้อยได้ โบราณสอนให้ไหว้ฟ้า ไหว้ดิน ไม่ใช่งมงาย แต่นั่นคือความละเอียดของจิต ที่รู้จักกตัญญูแม้ในสิ่งทีมองไม่เห็น เด็กจะดีและกตัญญูพ่อแม่ได้ง่าย หากรู้คุณในสิ่งรอบตัว การฝึกให้เด็กเห็นคุณค่าของคน แม้เราจะใช้เงินแลกเปลี่ยนกันมาก็ตาม จะเป็นหน่อบุญที่พร้อมจะโตเป็นต้นบุญใหญ่ในใจได้โดยง่าย สิ่งเหล่านี้ล้วนไปจบลงที่คำว่า อ่อนน้อม ซึ่งตรงกับที่พระท่านเทศน์ให้พรทุกครั้ง ว่าเป็นที่มาของความเจริญในทุกด้าน (แต่เราไม่เคยแปลบทที่ท่านให้พรกันเลย)

จะมีสักกี่คนที่ไปกินอาหารแล้ว รู้จักเก็บจาน เก็บเศษอาหาร เก็บทิชชู่ รวมเป็นที่เดียวกัน ด้วยความเห็นใจพนักงาน หรืออำนวยความสะดวกให้เขาเก็บง่ายขึ้น มองผิวเผินแบบคนจิตยังไม่ละเอียด ก็จะคิดว่า ทำไมต้องเก็บ ก็ฉันเอาเงินซื้อมา เขามีหน้าที่บริการ ไม่จำเป็นเลย สิ่งเหล่านี้วัดระดับจิตของคุณได้ว่าคุณกำลังจะก้าวไปสู่เทวดา หรือจะถอยหลังไปสู่ภพที่ต่ำกว่ามนุษย์ จิตสำนึกขนาดที่จะไปเกิดเป็นเทวดาได้ ควรจะละเอียด มีเมตตา และพร้อมจะช่วยเหลือผู้อื่นเสมอ สำนึกบุญคุณได้กับทุกคน แม้ซื้อของ ก็ต้องสำนึกว่า เขาก็มีคุณทำงานให้เรา ทำอาหารให้เรา ยกอาหารมาให้เรา ไม่มีพวกเขา เราจะสบายแบบนี้ไหม?? 

จิตสำนึกไม่ได้เกิดขึ้นเอง แต่ต้องสะสมและขัดเกลาตัวเองไปเรื่อยๆ โดยเริ่มจากสิ่งเล็กน้อยที่พวกเรามองข้าม ปกติผมไปกินข้าวก็จะเก็บให้เรียบร้อย แถมเช็ดโต๊ะให้ด้วยหากกินน้ำเลอะ หรือมีไอน้ำออกจากแก้วมาเปียกโต๊ะเขา ไม่ได้คิดว่าตัวเองเป็นคนดีเด่อะไร เพราะนี่มันเรื่องเล็กน้อยมาก แต่คิดแค่ว่า สงสารเด็กเสริฟ เขาจะได้เก็บง่ายๆ และก็คนที่จะมานั่งต่อไปจะได้ไม่เปื้อน ไม่เสียเวลารอ มองให้ดีเรื่องแค่นี้มันก็เป็นน้ำใจ ที่เป็นบุญเป็นกุศล ไม่มีอะไรเสียหาย แถมเป็นการกล่อมเกลาคนรอบข้าง และลูกหลานให้ซึมซับการสำนึกบุญคุณสิ่งรอบตัวและมีน้ำใจกับเพื่อนมนุษย์ในทุกสถานที่ ถ้าพ่อแม่ไม่ทำ ลูกหลานมันจะทำได้ยังไง ถ้าเขาซึมซับสิ่งเหล่านี้ โตไปรับรองว่าการรู้คุณพ่อแม่ ไม่ใช่เรื่องยากแน่ครับ

ภาพซ้ายเป็นอีกโต๊ะที่พึ่งลุกไป ส่วนภาพขวาโต๊ะที่ผมนั่ง ไม่ได้อยากถ่ายมาประจาน แต่ถ่ายเก็บไว้ เพื่อแสดงให้เห็นความรู้สึกของคนที่เห็นภาพนี้ ว่า ทั้งพนักงานและคนอื่น เมื่อเห็นสองภาพนี้หลังคนสองโต๊ะลุกไป จะรู้สึกดีและประทับใจกับใครมากกว่ากัน การไม่เก็บไม่ได้ผิดอะไรครับ ไม่มีใครว่า แต่การเก็บให้เรียบร้อย ย่อมสร้างความประทับใจและเป็นตัวอย่างให้คนอื่นเพื่อทำในสิ่งที่ดีกว่า หลายคนอาจจะหมั่นไส้ที่เห็นผมทำแบบนี้ แต่แน่หละ นั่นแสดงว่าจิตใจเขาต่ำเกินกว่าจะเข้าใจว่าสิ่งเหล่านี้ มันเป็นพื้นฐานของคนที่จะยกระดับจิตตัวเอง 

รอยยิ้มจากพนักงานที่ผมเห็นเป็นประจำ เมื่อเขาเห็นผมขวนขวายเก็บโต๊ะ เช็ดโต๊ะ มันอาจเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่ก็รู้สึกว่าได้ลดอัตตาตัวเอง ได้เป็นผู้ให้ ซึ่งยังไม่นับการการต้องให้ทิปทุกครั้ง จะมากน้อย ก็ควรจะให้ เพราะพนักงานเสริฟจำนวนมาก รายได้น้อยมาก และเขาดีกว่าพวกขอทานเป็นล้านเท่า คนอุตส่าห์ขยันทำมาหากิน หากเงินของเราช่วยเขาได้ แม้เพียงเล็กน้อย มันก็สร้างให้สังคมดีได้จริงครับ 

อีกนิดสำหรับในรูป สังเกตไหมครับว่า การไหม้ของกระทะผิดกัน คนที่ไม่เคยคิดถึงคนอื่น แม้กินหมดแล้ว ก็จะเปิดแก๊ซทิ้งไว้ ปล่อยน้ำแห้งไหม้ไฟไปเรื่อยๆ จนติดดำ ซึ่งทั้งเปลืองแก๊ซ ทั้งล้างยาก สิ้นเปลืองทรัพยากรไปโดยเปล่าประโยชน์ หากเราขยันคิดเพื่อคนอื่น เราจะรู้ครับว่า รีบๆ ต้มๆ เพื่อกินให้อิ่ม แล้วรีบปิดไฟ มันจะได้ไม่เปลือง เหลือให้เจ้าของร้านเขาได้กำไรบ้าง และไม่เป็นภาระกับคนล้างมากเกินไป 

ผมเจอประจำนะ เมื่อวานก็เจอ วัยรุ่นหน้าตาดี แต่งตัวดี ดูมีฐานะ มีชาตตระกูล แต่พอลุกจากโต๊ะ โอ้โอ ทิชชู่เกลื่อน จานและโต๊ะเละเทะ และดูแบบไม่น่าเชื่อเลยว่า นี่คนกิน นึกว่าห่าลง การเป็นคนดีมันเป็นไม่ยากหรอกครับ เพียงแต่เราไม่ค่อยใส่ใจกัน จะไปเป็นคนดีกันตอนเข้าวัด รู้สึกเป็นคนดีได้ทำบุญ ตอนถวายสังฆทาน ตอนไปถือศีล แต่ชีวิตจริงนี่ นังมารร้ายยังอายกันทั้งนั้น // เขียนเรื่องนี้ ไม่คิดว่าตัวเองเป็นคนดี หรือคิดว่าตัวเองจะดีกว่าคนอื่นนะครับ แต่เชื่อว่า การสอนลูก และสอนตัวเองแบบนี้ ขัดเกลาตัวเองด้วยสิ่งเล็กน้อยในชีวิตแบบนี้ จะพัฒนาจิตและฝึกตัวเองไปสู่การเป็นคนดีที่แท้จริงได้ง่ายขึ้น จึงอยากแนะนำให้ทุกท่านลองพิจารณาทำตาม ย้ำว่าไม่ทำไม่ได้ผิด แต่ถ้าทำได้ มันดีกับตัวคุณและลูกหลานคุณแน่นอนครับ

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=652085854860244&set=a.167182446683923.38555.100001765076132&type=1&permPage=1